1. 1. خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو...
از نظر اسلام و قرآن ، این ضرب المثل در خیلی از موارد ، کاملا اشتباه است. در قرآن همیشه کیفیت مهم بوده نه کمیت ، یعنی تو یه نفر تک و تنها باشی ، اما ادم باشی خیلی بهتر از اینه که همراه بقیه بشی و کورکورانه خودتو و عقایدت مثل اونا کنی.
- · اگر از بیشتر کسانی که در روی زمین هستند اطاعت کنی ، تو را از راه خدا گمراه می کنند ( زیرا ) آنها تنها از گمان پیروی می نمایند ، و تخمین و حدس ( واهی ) می زنند .(انعام آیه 116 )
- · بگو هرگز مردم پاک و ناپاک یکسان نخواهند بود هر چند ( در جهان ) بسیاریِ پلیدان تو را به شگفت آرد. پس ای خردمندان از خدا بترسید ، باشد که رستگار شوید. (مائده آیه100)
- · ای کسانی که ایمان آورده اید! اگر از کسانی که کافر شده اند اطاعت کنید ، شما را به گذشته هایتان بازمی گردانند و سرانجام ، زیانکار خواهید شد. ( آل عمران آیه 149 )
اصلاحیه :
- · ای کسانی که ایمان آورده اید ، کافران را برای خود به جای مؤمنان سرپرست و یاور و دوست مگیرید آیا می خواهید برای خدا بر ضد خودتان حجتی روشن ( بر نفاقتان ) و سلطه تکوینی ( بر عذابتان ) قرار دهید؟! ( نساء آیه 144)
- · (رنگ درست و واقعی) رنگ الله است و کیست که از نظررنگ از الله بهترباشد؟! وما تنها عبادتگذران وپرستش کنندگان او هستیم . (بقره آیه 138 )
پس باید بگیم:
خواهی نشوی رسوا ، همرنگ شریعت شو
2.
2. 2 2. آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب
گاها این ضرب المثل موجب توجیه اصرار بر برخی اعمال و گناهان ما می شود.
- · امام صادق (ع) فرمود: به خدا سوگند که خداوند چیزی از طاعت بنده ای را با اصرارش بر گناه نمی پذیرد. (کافی، ج 2، ص 288)
· سرانجام کسانی که به گناه اصرار می ورزند به تکذیب آیات خدا و مسخره کردن آن می رسند ( روم آیه 10)
اصلاحیه:
- · و آنان که اگر کار ناشایسته کنند و یا ظلمی به نفس خویش نمایند خدا را به یاد آرند و از گناه خود ( به درگاه خدا ) توبه کنند- و کیست جز خدا که گناه خلق را بیامرزد؟- و آنها که اصرار در کار زشت نکنند چون به زشتی معصیت آگاهند. (آل عمران 135)
پس باید بگیم:
آب که از سر گذشت ، تا خفه نشدی خودتو بکش بیرون.
3. 3. چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.
گاهی این ضرب المثل تبدیل به توجیهی برای عدم انفاق و صدقه می شود.
- · کیست که خدا را وامی نیکو دهد و خدا وام او را به دو برابرهای بسیار افزون کند خدا است که تنگی می آورد و فراوانی نعمت می دهد و به سوی او بازگشت می یابید . ( بقره آیه 245 )
- · آنهایی که از مال خود به فقرا در حال وسعت و تنگدستی انفاق کنند و خشم و غضب فرو نشانند و از بدی مردم درگذرند ( چنین مردمی نیکوکارند ) و خدا دوستدار نیکوکاران است .(آل عمران 134)
اصلاحیه:
- · امیرمؤمنان علی(علیه السلام) فرمود: « حصّنوا أموالکم بالزّکاة؛ اموال خویش را با دادن زکات حفظ کنید.»
- · حضرت صادق (ع) به فرزند خود محمّد فرمود: « نمی دانی هر چیزی کلیدی دارد، کلید روزی صدقه است.»
پس باید بگیم:
وقتی خونت مونده بی چراغ ، یه چراغ بده در راه خدا تا خونتو چراغونی کنه برات.